Thông tin cơ bản
Phân loại khoa học
Tên tiếng Việt: Khỉ xanh Malbrouck
Tên khác: Khỉ mặt đen Angola
Thân phận: Linh trưởng
Họ: Khỉ
Giống: Khỉ xanh
Dữ liệu thể trạng
Chiều dài: 30-60 cm
Cân nặng: 3.4-13 kg
Tuổi thọ: Chưa có tài liệu xác minh
Đặc điểm nổi bật
Má đen, bên dưới mắt có màu thịt, có đốm, không có lông, bộ lông có màu nâu ô liu
Giới thiệu chi tiết
Khỉ xanh Malbrouck (Tên khoa học: Chlorocebus cynosuros) là loại khỉ có kích thước vừa phải.
Khỉ xanh Malbrouck thường hoạt động trên mặt đất. Chúng sinh sống theo bầy đàn. Khỏi hăng hái leo trèo, chạy nhảy và bơi lội. Kích thước bầy đàn có sự khác biệt lớn, có bầy từ 7 đến 80 con. Con cái sẽ ở lại trong bầy gia đình sau khi trưởng thành, trong khi con đực trưởng thành sẽ rời khỏi gia đình ban đầu. Điều này giúp tránh cận huyết và tăng cường sự truyền bá gen cần thiết. Khỉ xanh Malbrouck thường có sự chồng chéo lãnh thổ trong nhiều môi trường sống. Con đực xác định vị trí bá quyền thông qua chiến đấu hoặc bộc lộ tinh hoàn. Đẳng cấp xã hội quyết định mức độ tài nguyên mà đồng đội có thể tiếp cận. Chúng hạn chế giao phối giữa những con cái và con đực khác, bảo vệ lãnh thổ của mình và chống lại sự xâm nhập của những con đực bên ngoài. Những cuộc giao tranh thường bị hạn chế bởi điều kiện môi trường và sự sẵn có của tài nguyên. Chỉ xảy ra xung đột lãnh thổ khi thực phẩm khan hiếm hoặc môi trường sống ngày càng trở nên tồi tệ.
Khỉ xanh Malbrouck là loài động vật xã hội với tính tương tác cao. Chúng thường sống theo bầy đàn và là động vật rất thông minh. Các thành viên trong bầy thường giao tiếp bằng cách nhướng mày, nheo mắt, bĩu môi và các cách khác, cũng như thường xuyên làm sạch lông cho nhau, điều này biểu hiện sự thân thiết. Bình thường, khỉ đực chăm sóc khỉ đực, khỉ cái chăm sóc khỉ cái, hiếm khi các giới tính chăm sóc nhau. Vào mùa sinh sản, sự chăm sóc lẫn nhau giữa khỉ cái và khỉ đực thường diễn ra, thể hiện sự thân mật giữa cặp đôi.
Khỉ xanh Malbrouck là loài linh trưởng rất có khả năng phát âm. Các âm thanh chủ yếu dùng để cảnh báo các thành viên trong bầy về mối nguy hiểm. Khỉ xanh Malbrouck có thể sử dụng các tiếng kêu khác nhau để phân biệt các kẻ thù và cấp độ nguy hiểm. Đực cũng có thể giao tiếp bằng ngôn ngữ cơ thể. Chúng sử dụng bộ phận sinh dục có màu sắc tươi sáng hoặc biểu hiện qua nét mặt để giao tiếp một cách tinh tế. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng biểu cảm khuôn mặt liên quan đến trạng thái cảm xúc. Cảm giác tức giận, vui vẻ, hoặc thậm chí là thất vọng biểu hiện qua các nét mặt khác nhau. Khỉ xanh Malbrouck sử dụng biểu cảm khuôn mặt để báo hiệu mối nguy hiểm hoặc sự thỏa mãn, tùy thuộc vào tình huống.
Trong tự nhiên, chúng phát ra từng tiếng kêu khác nhau cho các mối nguy hiểm khác nhau, một âm thanh có thể chỉ ra rằng có một con báo đang ẩn nấp gần đó, trong khi âm thanh khác có thể cho thấy có con người đang đe dọa. Do sống trong rừng rậm, chúng có thể nghe thấy tiếng kêu mà không nhìn thấy nhau, vì vậy cần phân biệt cả các giọng nói khác nhau. Giữa các gia đình khác nhau, khỉ xanh Malbrouck có sự khác biệt nhỏ trong âm điệu, điều này rất quan trọng, chẳng hạn như một con mẹ nghe thấy tiếng gọi của con mình sẽ ngay lập tức xuấtt hiện so với khi nghe thấy tiếng gọi của một con khỉ khác.
Khỉ xanh Malbrouck chủ yếu ăn các loại lá cây, hạt, cỏ, nấm, trái cây, hoa và động vật không xương sống, và thỉnh thoảng cũng ăn trứng chim, thằn lằn và chuột.
Cấu trúc xã hội của khỉ xanh Malbrouck chủ yếu do con đực đảm nhận, với hệ thống sinh sản đa thê. Mùa sinh sản bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 6. Thông thường, khu vực sinh sống của khỉ xanh Malbrouck sẽ vào chế độ mưa lớn. Mưa nhiều cung cấp đủ nguồn thực phẩm và làm gia tăng tài nguyên dinh dưỡng. Mùa sinh sản đặc biệt này thích ứng với sự phong phú tài nguyên. Chúng thường sinh sản một lần mỗi năm. Con cái đạt độ tuổi trưởng thành sau 2 năm, con đực sau 5 năm. Từ khi sinh ra, khỉ cái luôn giữ con non gần bên mình. Thời gian chăm sóc con non khoảng 1 năm, cho đến khi chúng hoàn toàn cai sữa và độc lập.
Khỉ xanh Malbrouck sống trong một số khu bảo tồn thiên nhiên với số lượng đông, hiện chưa có mối đe dọa sinh tồn.
Được đưa vào danh sách đỏ của “Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Thế giới” (IUCN) năm 2008 – Không nguy cấp (LC).
Được đưa vào danh sách động vật bảo vệ cấp II theo “Công ước Washington” CITES.
Bảo vệ động vật hoang dã, ngăn chặn việc tiêu thụ động vật hoang dã.
Duy trì cân bằng sinh thái là trách nhiệm của mọi người!
Phạm vi phân bố
Khỉ xanh Malbrouck phân bố tại Angola, Congo, Cộng hòa Dân chủ Congo, Namibia, Zambia và Zimbabwe. Chúng sống ở gần các con sông và suối trong các khu vực cỏ nhiệt đới, thích hoạt động ở những nơi nhiều cây cối. Chúng rất dễ thích nghi với nhiều môi trường sống khác nhau. Ở châu Phi, khỉ xanh Malbrouck có thể được tìm thấy trong nhiều môi trường sống khác nhau, bao gồm rừng thưa, đồng cỏ, và rừng thảo nguyên, và có thể thích nghi với các khu vực canh tác của con người, thậm chí trong một số trường hợp, đi vào khu vực đô thị.
Thói quen hình thái
Khỉ xanh Malbrouck là loài khỉ có kích thước trung bình, con đực trưởng thành có chiều dài tổng cộng từ 42 đến 60 cm, con cái từ 30 đến 49 cm, con đực nặng từ 3.9 đến 13 kg, con cái nặng từ 3.4 đến 5 kg. Lưng phủ một lớp lông dày màu nâu ô liu, giống như một chiếc áo khoác da. Má có màu đen, bên dưới mắt có màu thịt, có đốm, không có lông. Lông mày và má được phủ bởi lớp lông mềm trắng, làm nổi bật hình dạng của làn da xanh đen. Giống như những loài khỉ khác, chúng có đuôi dài. Con đực và con cái có tính đa hình. Phần tinh hoàn của con đực có màu xanh sáng, dương vật có màu đỏ rõ ràng, sự kết hợp màu sắc thể hiện “đỏ, trắng, xanh” rất rõ nét. Vùng mũi nhô ra, hàm dưới mạnh mẽ với 32 chiếc răng, lỗ mũi hướng về phía trước và dưới, bàn tay và bàn chân đều có 5 ngón, có gần như móng phẳng. Chúng có thể đứng thẳng. Là loài hoạt động vào ban ngày. Có túi má để chứa thực phẩm. Răng nhen thấp, chế độ ăn uống khá đa dạng, thường thì bốn chi gần như bằng nhau.
