Khủng long là một nhóm bò sát, thống trị trên đất liền hơn 140 triệu năm (ở một số khu vực trên thế giới, thời gian này lên đến hơn 160 triệu năm). Chúng đã tiến hóa thành nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, từ những con khủng long khổng lồ như Spinosaurus cho đến những con khủng long nhỏ bằng kích thước gà như Velociraptor, và có thể tồn tại trong nhiều hệ sinh thái khác nhau.
Khủng long có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau. Một số đi bằng bốn chân, trong khi những con khác đi bằng hai chân. Dưới đây là một số khủng long từ kỷ Creta muộn ở Mỹ hiện nay. Từ phía sau ra phía trước: Ankylosaurus, Tyrannosaurus rex, Triceratops, Allosaurus, Pachycephalosaurus, cùng với các loài khủng long vừa được đặt tên là Acheroraptor và Anzu.
Một trong những lý do khủng long thành công là chân sau của chúng thẳng đứng, tạo góc vuông với cơ thể. So với các bò sát khác như thằn lằn và cá sấu ngày nay với tư thế bốn chân, điều này cho phép chúng di chuyển bằng cách tiêu thụ ít năng lượng hơn. Do chân của chúng nằm dưới cơ thể thay vì kéo sang hai bên, khối lượng của khủng long cũng được hỗ trợ tốt hơn.
Tư thế của khủng long là thẳng đứng (như hình bên trái), trong khi tư thế của thằn lằn và cá sấu là nằm ngang (như hình bên phải).
Nhiều loài khủng long đã tuyệt chủng cách đây khoảng 66 triệu năm, nhưng hôm nay vẫn có một nhóm khủng long còn sống song hành cùng chúng ta: đó chính là các loài chim.
I. Các bò sát tiền sử khác
Khủng long là một nhóm bò sát mà tổ tiên của chúng, Archosauria, lần đầu xuất hiện cách đây khoảng 251 triệu năm, gần đầu kỷ Trias. Một số bò sát không phải khủng long cũng thuộc nhóm Archosauria, bao gồm pterosaur (bò sát bay đã tuyệt chủng) và cá sấu hiện đại cùng tổ tiên của chúng.
Những loài này và nhiều loại bò sát cổ đại khác thường bị nhầm lẫn là khủng long.
Các bò sát biển như Ichthyosaur, Plesiosaur và Mosasaur không phải là khủng long. Dimetrodon hoặc những bò sát khác cùng nhóm này (trước đây được gọi là “bò sát giống động vật có vú”, hiện tại gọi là synapsids) cũng không phải là khủng long.
Các nhóm đã tuyệt chủng khác này đều không có tư thế thẳng đứng riêng biệt của khủng long.
Mặc dù có ngoại hình như tiền sử, nhưng Dimetrodon không phải là khủng long. Nó là một loại bò sát đã tuyệt chủng khác và sống trước thời kỳ khủng long.
II. Những đặc điểm chung của khủng long:
1. Chúng đứng thẳng, hai chân vuông góc với cơ thể. Đây là đặc điểm chính phân biệt khủng long với các bò sát khác.
2. Giống như các bò sát khác, chúng đẻ trứng.
3. Bên cạnh một số loài chim như chim cánh cụt, khủng long sống trên đất liền chứ không sống dưới biển.
4. Xương sọ của chúng có một lỗ nằm giữa hốc mắt và lỗ mũi. Tất cả các loài khủng long đều có đặc điểm này.
5. Phía sau hốc mắt của khủng long cũng có hai lỗ. Các cơ hàm mạnh mẽ, lớn đi qua lỗ này gắn trực tiếp vào đỉnh xương sọ. Do đó, hàm có thể mở rộng và siết chặt với lực mạnh hơn.
Thẻ động vật: Khủng long, Ankylosaurus, Tyrannosaurus rex, Triceratops, Allosaurus, Pachycephalosaurus, thằn lằn, cá sấu
